Tijdens de bereiding van een gerecht passeren vrijwel alle ingrediënten de snijplank. Samen met een goed mes is het één van de meest gebruikte voorwerpen in de keuken. Maar over uit welk materiaal die snijplank bestaat wel eens wat twijfel. Doordat ze lichter zijn in gewicht én makkelijker om schoon te maken, hebben de plastic varianten voor veel mensen de voorkeur. Daar bovenop leeft vooral ook het idee dat een snijplank van kunststof hygiënischer zou zijn dan een van hout. Maar is dat een feit? Of een fabel?
Gaande van vis en vlees tot allerhande soorten groenten: iedere dag passeren er heel wat voedingsmiddelen de snijplank. Daarom is het belangrijk dat dat oppervlak na ieder gebruik goed schoongemaakt kan worden. Als het om de optimale hygiëne van snijplanken gaat, bestaat er wel eens wat twijfel. Onder veel mensen leeft het idee dat een plastic model hygiënischer zou zijn dan een van hout. Maar in hoeverre is dat echt zo?
Risico op kruisbesmetting
Wat we te allen tijden willen vermijden is dat er via een snijplank aan kruisbesmetting wordt gedaan – met andere woorden: dat ziekmakende bacteriën zich via het materiaal van het ene product naar het andere kunnen bewegen. Vaak wordt er gedacht dat dit sneller zou voorkomen in het geval van een houten snijplank, omdat het vocht makkelijker in het poreuze materiaal zou kunnen trekken. Toch is het is niet zo dat je automatisch gevrijwaard wordt van het risico als je met een plastic plank werkt. Integendeel! Met een mes kan je een snijplank van kunststof makkelijk beschadigen. Er ontstaan dan kleine inkervingen en ook daar kunnen bacteriën zich vervolgens in verstoppen.
Hoewel er vaak wordt gedacht dat een plastic snijplank makkelijker is in onderhoud – je mag ze tenslotte gewoon in de vaatwasser zetten – is ze dus toch niet per definitie hygiënischer dan een houten. Het zou zelfs zo zijn dat bacteriën langer achterblijven én zich sneller vermenigvuldigen op plastic planken, aangezien ze daar vooral aan de oppervlakte blijven. Doordat de groeven in hout dieper zijn, zouden bacteriën daarin sneller geabsorbeerd worden en minder snel overgedragen worden naar andere voedingsmiddelen die langs de snijplank passeren.
Onderhoud
Een houten snijplank is dus níet per definitie minder hygiënisch dan een plastic variant. Wél is het zo dat je je planken in beide gevallen goed moet onderhouden en na gebruik telkens grondig schoon moet maken. In het geval van een plastic plank kan je die gewoon in de vaatwasser zetten. Houten snijplanken die je met de hand af te wassen en regelmatig in te wrijven met een geur- en smaakloze olie om voor een natuurlijk beschermlaagje te zorgen. Laat je planken ook steeds eerst goed drogen vooraleer je ze opbergt.
Om kruisbesmetting te voorkomen raden voedselveiligheidsorganisaties ook aan om verschillende snijplanken aan te schaffen en die voor verschillende doeleinden te gebruiken. Vermijd het snijden van groenten, fruit, vlees en brood op dezelfde oppervlakte om moeilijkheden te voorkomen.