De ene bakte actief brood tijdens de eerste lockdown, de andere ging aan de slag met het rollen van balletjes. Theatermaakster Jelte Van Roy behoorde alvast tot die laatste categorie. Haar ontspannende lockdownactiviteit leidde uiteindelijk tot haar eigen kookboek 'Wereldballen'. We vroegen aan Jelte wat dé ultieme tips zijn om de lekkerste balletjes klaar te maken en welke recepten ze aanraadt op het feestmenu te zetten.
Op de vraag 'Waarom balletjes als hoofdingrediënt?' heeft Jelte Van Roy onmiddellijk een duidelijk antwoord klaar. "Het voordeel aan balletjes is dat je er gewoon alles mee kan doen. Of je nu op zoek bent naar een snel hapje, een hoofdgerecht of een dessert; je kan voor elke gang wel een balletje bedenken."
Handig dus, die balletjes. De recepten uit 'Wereldballen' zelf zijn heel toegankelijk voor jong en oud, waardoor ermee experimenteren in de keuken een ontspannende activiteit wordt. Het recept volgen moet zeker lukken, maar waar letten we het best op wanneer we balletjes maken en hoe krijgen we ze goed krokant?
De beste roltechniek
"Als je een van de recepten met gehakt maakt, dan is de beste tip om het gehakt eerst in de koelkast te bewaren. Wanneer het gehakt koud is, dan plakt het minder aan je handen. Kippengehakt blijft bijvoorbeeld heel hard plakken. Koud gehakt is makkelijker te boetseren in de vorm die je zelf wilt. Je handen nat maken, kan extra helpen. Zo heb je meer grip op het gehakt. Zorg er daarnaast zeker voor dat je tussendoor regelmatig je handen afspoelt, zodat de ingrediënten van eventueel verschillende balletjesrecepten die je maakt wat gescheiden blijven."
"Dé ultieme tip om je balletjes zo rond mogelijk te krijgen? Heel simpel! Wanneer je de balletjes hebt gerold, dan leg je ze eerst nog even op een bord in de koelkast om te laten afkoelen. Het gehakt dus op voorhand in de koelkast laten afkoelen en nadat je ermee aan de slag bent gegaan nog eens. Zo krijg je er de meest ronde vorm in. Een balletje is natuurlijk nooit helemaal rond, zeker niet als je het vervolgens gaat bakken, maar dat is net de charme van dit nostalgische gerecht."
De juiste smaakverhoudingen
"Om een balletje écht lekker te maken, zijn de juiste kruiden en andere smaakmakers onmisbaar. Zelf proef ik altijd even van het rauwe geheel om zeker te zijn dat de verhoudingen goed zitten. Wanneer je gehakt koopt bij de slager of in de winkel, dan weet je soms niet goed hoe het is gekruid en wat de smaakverhoudingen juist zijn. Kijk aandachtig naar de ingrediëntenlijst van het gehakt en baseer je eigen toevoegingen daarop. Let zeker op de hoeveelheid zout, want te veel is nooit goed. Met de smaakmakers kan je naast de typische kruiden - zoals dus bijvoorbeeld zout - eindeloos variëren. Van een lekker stukje ajuin tot specifieke groenten zoals courgette. Alles kan! Eigenlijk gaat het op dat vlak om een mix- en matchprincipe. Je kijkt wat er goed past bij de smaak van je gehakt en de andere ingrediënten die je er wilt aan toevoegen en je bent vertrokken."
Een goede textuur van vegetarische balletjes
"Veel mensen denken dat het moeilijk is om de textuur van vegetarische balletjes goed te krijgen, maar dat valt eigenlijk supergoed mee. Wanneer het mengsel te droog is, dan voeg je best nog een ei toe of wat paneermeel wanneer je voelt dat het geheel niet goed genoeg bindt. Soms voeg ik wat groene of rode pesto toe, omdat die altijd goed afsmaakt en dit alles vaster maakt. Een klein beetje hummus of een tapenade kan hier ook wonderen doen. De toevoeging van kaas is eveneens een handige tip om de textuur van het balletje heel smeuïg te maken. Dat kan ik alleen maar aanraden, ook voor de smaak."
Een krokante korst
"Als je houdt van heel krokante balletjes, dan heb je zeker en vast paneermeel nodig. Fijngehakte nootjes kunnen ook dienstdoen als vervanging voor paneermeel. Is je balletje klaar om te bakken? Dan is het héél belangrijk dat je het vuur eerst heel hoog zet. Zo kan het goed doorkoken, wat ervoor zorgt dat het geheel samenkoekt en steviger wordt. Daarna zet je het vuur zachter en laat je het op die manier verder sudderen.
Traditionele kerstballetjes
"Bij Kerstmis denk ik altijd spontaan aan meer Scandinavische recepten zoals de klassieke Deense frikadeller of Zweedse Kötbullar. Serveer ze met rode veenbessen of een rode vruchtencoulis en je zit meteen in de kerstsfeer. Ook Siciliaanse arancini balletjes op basis van risotto passen perfect bij een feestelijk menu. Die laatste worden zelfs traditiegetrouw gegeten op 14 december in Sicilië. Ideaal om in de feeststemming te komen!"