Gummybeertjes, zure matten of lekstokken: langs buiten zien ze er alvast heerlijk uit. Maar welke ingrediënten zitten er nu eigenlijk in snoep? Is het echt zo slecht voor onze gezondheid als beweerd wordt? En bestaat er zoiets als gezond snoep? Wij spraken met hoogleraar Bruno De Meulenaer en gingen op zoek naar antwoorden.
Als kind keek je altijd wel uit naar het moment dat je een grote snoepzak kreeg uit je favoriete snoepwinkel. De rode kersen, gele bananen of kleurrijke matten zorgden voor een instant geluksgevoel. Maar welke ingrediënten zitten er allemaal in snoep? Zijn die snoepjes wel goed voor onze gezondheid? En is 'gezond' snoep of vegan snoep de oplossing?
Snoep is (niet) goed
De schadelijkheid van snoep is een kwestie die velen van ons bezighoudt, waaronder ook Bruno De Meulenaer, hoogleraar Levensmiddelentechnologie, Voedselveiligheid en Gezondheid aan de Universiteit van Gent. "Het is duidelijk dat snoep niet bovenaan de lijst met levensmiddelen staat die we het meest nodig hebben", aldus De Meulenaer. "Het behoort tot de restgroep, en dat zijn levensmiddelen die we best in beperkte mate eten." De reden hiervoor is omdat de samenstelling van snoep nogal eenzijdig is. Het bevat vooral veel suikers, en laat dat nu net hetgeen zijn dat we niet te veel mogen consumeren.
Wat ons lichaam wel nodig heeft, zijn gezonde voedingsstoffen, zoals vitamines. Snoep bevat helemaal geen voedingsstoffen en zit ook nog eens boordevol kleurstoffen. Benieuwd wat er gebeurt als je elke dag snoep zou eten? Volgens prof De Meulenaer loop je meer kans om gaatjes in je tanden te krijgen. Ook zijn suikers verslavend, waardoor je er steeds meer van wil eten. Let wel op, suikers moet je ook niet volledig vermijden. "Ons lichaam heeft suiker nodig als brandstof, maar uit onze dagelijkse voeding halen we er eigenlijk al voldoende", klinkt het. Een extra zakje snoep 's avonds voor de televisie? Schrappen die handel!
Varkenshuiden: say what?!
Verschillende vormen van suikers zoals sucrose of glucose, maar ook water, gelatine en zetmeel komen vaak voor in snoep. Gelukkig bestaan er ook plantaardige alternatieven die steeds vaker worden gebruikt. Denk dan maar aan agar agar, xanthaan of johannesbroodpitmeel. De combinaties van ingrediënten zijn bepalend voor de smaak, maar ook voor de textuur. Gelatine wordt gezien als het ultieme bindmiddel. Je kan het vergelijken met lijm, want het zorgt ervoor dat de ingrediënten aan elkaar blijven kleven. Zonder gelatine is je snoep minder chewy en bijt je er sneller doorheen. Wist je trouwens dat gelatine gemaakt wordt van dierlijke producten zoals varkenshuiden of botten? En nee hoor, dit is geen grap.
De huiden of botten worden in fabrieken schoongemaakt en in kleine stukjes gehakt. Daarna gaan die stukjes in een groot bad met heet water. Hierdoor lossen er allerlei stoffen op en blijven enkel de eiwitten over. Die worden gekookt onder hoge druk en zo ontstaat er vloeibare, plakkerige gelatine. Nu denk je misschien: 'Hé, eiwitten zijn toch gezond?' "Maar deze bron van eiwitten heeft een lage voedingswaarde", zegt De Meulenaer. "Het bevat geen essentiële aminozuren." Gelatine wordt dus enkel gebruikt om snoepjes taaier en mooier te maken. Benieuwd hoe dat eruit ziet? Bekijk hier het volledige productieproces van varken tot snoepje.
Voedingsdriehoek
Te veel snoep zorgt voor een sugar rush, omdat ze gewoonweg veel suikers bevat. Al het snoep dat we kennen, kunnen we plaatsen in de rode zone van de voedingsdriehoek. Die producten uit de rode zone zorgen voor lege calorieën. Dat wil zeggen dat ze weinig tot geen nuttige voedingsstoffen leveren en niet bijdragen aan een betere gezondheid. Te veel producten uit de rode zone eten, is dus niet altijd een goed idee. Hier valt niet enkel snoep onder, ook andere producten zoals alcohol, fastfood, gesuikerde dranken of zoutrijke snacks.
Sterk bewerkt voedsel kan je dus best zo veel mogelijk te beperken. Onder 
sterk bewerkte voedingsmiddelen verstaan we industrieel samengestelde producten van vaak vijf of meer ingrediënten. En snoep is vaak een ultrabewerkt product met een lange ingrediëntenlijst. Glucosestroop, zetmeel of maltodextrine zijn hier voorbeelden van. Dit zijn eerder additieven die toegevoegd worden om bepaalde smaken te imiteren. Ook zoetstoffen, smaakstoffen of glansmiddelen zijn trucjes die marketingcampagnes gebruiken om voedsel er aantrekkelijker te laten uitzien.
Gezond snoep
Anno 2022 zou je denken dat er ondertussen al gezondere alternatieven voor snoep bestaan. Maar bestaat gezond snoep wel? Volgens hoogleraar Bruno De Meulenaer niet. "Het blijven producten met een zeer hoog suikergehalte. Bepaald snoepgoed kan dan wel uit natuurlijke ingrediënten bestaan, zoals suikerbiet, toch zijn ze daarom niet altijd gezond", aldus de professor. "Er zullen in bepaalde vruchtensnoepjes wel natuurlijke beschermstoffen en voedingsvezels zitten, maar die haal je dan beter uit andere voedingsmiddelen, zoals groenten."
Zou vegan snoep dan eventueel de oplossing kunnen zijn? Ook daar zitten we met dezelfde problematiek. "Bij niet-vegan snoep gebruikt men gelatine, en daar is op zich niets mis mee. Het is een wonderbaarlijk eiwit met veel toepassingen in de voedingsindustrie", zegt de hoogleraar. "Vegan snoep bevat geen gelatine, maar wel evenveel suiker als gewoon snoep. Om aan je voedingsvezels te geraken, zou je enorm veel van die snoepjes moeten eten. Dat resulteert in een te hoge suikerinname." Volgens De Meulenaer mag je af en toe dus wel een snoepje eten, maar als je er zonder kan: "niet twijfelen, laat ze links liggen!"