Je kent het vast wel, je staat voor de koelkast en leest op het etiket 'te gebruiken tot'. Toch wil jij dat eigenlijk nog wel opeten. Kan dat? Of ben je beter af door het in de vuilnisbak te kieperen. De grote verwarring tussen 'ten minste houdbaar tot' en 'te gebruiken tot' wordt na het lezen van dit artikel eindelijk uitgeklaard.
Het probleem met de labels op de verpakking van voedsel is dat mensen eigenlijk niet echt weten waar die voor staan. Dat gaat gepaard met het weggooien van veel voedsel en dat moeten we tegengaan. Mensen kieperen vroegtijding producten weg in plaats van op hun eigen oordeel af te gaan om te zien, proeven, ruiken of het bedorven is.
Het verschil
Wat dan het grote verschil is tussen de uiterste consumptiedatum en de houdbaarheid op voedingsmiddelen en dranken? Wel, het onderscheid tussen 'te gebruiken tot' en 'ten minste houdbaar tot' is dat het eerste aangeeft tot wanneer een voedingsartikel veilig is om op te eten, terwijl de tweede de voedselkwaliteit aangeeft.
Te gebruiken tot
De uiterste consumptiedatum en dus het label 'te gebruiken tot' moet worden vermeld omdat levensmiddelen uit microbiologisch oogpunt zeer bederfelijk kunnen zijn en daarom na korte tijd een onmiddellijk gevaar voor de menselijke gezondheid kunnen vormen. Je mag ze dus na de consumptiedatum dus niet meer opeten. Ook verkopen mag dan niet meer, dat is strafbaar.
Ten minste houdbaar tot
Voedingsmiddelen zijn na de data van het 'ten minste houdbaar tot'-label nog steeds veilig om te eten. De datum verwijst eigenlijk naar de conditie en specifieke eigenschappen van een product. Zo kunnen producten na de houdbaarheidsdatum nog steeds geconsumeerd worden, maar ze zijn dan niet meer van optimale kwaliteit. Wanneer er op een product 'ten minste houdbaar tot' staat is het eigenlijk aan jou om het product zintuigelijk te beoordelen. Dat wil zeggen dat je aan het product moet ruiken, je er aan moet voelen en je gezond verstand moet gebruiken alvorens je besluit om het weg te gooien.
Zie dit label dus als een leidraad en niet als een beperking. De datum geeft een indicatie en daarna ben jij de beslisser. Jij weet immers wat goed voor je is, toch?
Opeten na de houdbaarheidsdatum?
We moeten minder bang zijn om bepaalde producten links te laten liggen vanaf ze vervallen zijn. Uiteraard ga je geen verse kip verorberen na de houdbaarheidsdatum. Dat wéét je en dan staat er een 'te gebruiken tot'-datum op het product. Wanneer een koekje bijvoorbeeld iets te oud is en voorbij de houdbaarheidsdatum is het wél nog veilig om op te eten.
Ook is het aan te raden om naar de verpakking te kijken van producten. Is een pot met jam of saus nog steeds luchtdicht, dan kan je het nog tot drie jaar na de houdbaarheidsdatum consumeren. Hetzelfde geldt voor conserven met groenten, soep, bonen en vlees en vis in blik in.
Er zijn wel enkele producten die je nauwkeuriger moet bestuderen alvorens je ze opeet wanneer ze voorbij de houdbaarheidsdatum zijn.
Eieren
De discussie of eieren in of uit de koelkast bewaard moeten worden, kunnen we hier ook alvast voor eens en altijd beslechten. Je bent het in je eigen keuken misschien niet gewend, maar het is perfect oké om eieren buiten de koelkast te bewaren. Dat is in de supermarkt trouwens net zo. Het enige belangrijke is dat je ze moet bewaren op een droge plaats om te voorkomen dat er levende bacteriën op de schaal beginnen groeien.
Wist je trouwens dat er een eenvoudig trucje bestaat om te testen of je ei nog goed is. Leg het ei in een kom met koud water. Zinkt het, dan is het nog goed om te eten. Als het ei begint te drijven is het slecht.
Melk
Melk is lastiger wanneer het op houdbaarheid aankomt. Om te testen of je melk bedorven is, is ruiken de beste manier om daar achter te komen. Slechte melk ruikt zuur en dat zal je geweten hebben. Wil je je melk zo lang mogelijk vers houden dan moet je ook de temperatuur in je koelkast controleren. De meeste koelkasten staan ingesteld op zeven graden, maar eigenlijk zou dat voor melk vijf graden moeten zijn. Op die temperatuur kan melk tot wel vijf dagen goed blijven na openen.
Bloem
Ook bloem kan na de houdbaarheidsdatum nog perfect geconsumeerd worden. Toch strooi je bij je volgende baksessie niet meteen de overschot van je pak bloem in de mengkom. Bloem moet altijd een neutrale geur en kleur hebben. Elke verandering in textuur of geur is dus eentje om van dichterbij te inspecteren.
Om bloem zo lang mogelijk te bewaren verpak je het best luchtledig. De kans op vocht is dan kleiner en het is net dat vocht dat voor schimmel kan zorgen. Ben je in een twijfel? Haal de bloem dan door een zeef, dan zie je meteen of het er verkleurd uitziet en of er schimmel in zit. Ook goed om te weten is dat witte bloem langer meegaat dan volkoren meel.