In België groeit de specialty coffee-scene gestaag: branders zoeken actief naar transparantie, terroir en technieken die de unieke eigenschappen van elke boon naar voren brengen. Het resultaat? Koffie die niet alleen smaakt, maar ook vertelt.
Drie lokale branderijen springen eruit door hun toewijding aan kwaliteit, directe handel en duurzaamheid: Andy’s Roasters in Antwerpen, De Kaffefabrik in Mechelen en het Leuvense MOK, met een tweede uitvalsbasis in Hasselt. Zij tonen hoe Belgisch vakmanschap en mondiale connecties samenkomen in elke tas.
De Kaffefabrik (Mechelen)
De Kaffefabrik is niet zomaar een koffiezaak. Het is een microbranderij, winkel, ontmoetingsplek en mini-laboratorium in één. Opgericht door Kim Vrancken en Pieter De Witte, twee ex-IT’ers die hun leven radicaal omgooiden na een koffiereis door Ethiopië. Hun passie voor traceerbare, transparante koffie vertaalt zich in een uitgepuurd aanbod van bonen uit Kenia, Burundi en Guatemala, elk met een QR-code die de herkomst tot op het veld traceert.
Het brandproces gebeurt in kleine batches in een Loring-roaster, energiezuiniger dan traditionele toestellen, en de verpakkingen zijn volledig composteerbaar. De Kaffefabrik levert aan horeca in Vlaams-Brabant en Antwerpen, maar hun winkel in het centrum van Mechelen net naast de Spar is een trekpleister voor koffiepuristen. Een aanrader: de maandelijkse ‘origin tasting’, waarbij ze één regio uitlichten met verhalen, foto’s en smaken. Je kunt er ook terecht voor allerlei workshops, waaronder een workshop om de ultieme latte art te leren maken.
Andy’s Roasters (Antwerpen)
Het begon allemaal in een zijstraatje van het Antwerpse Zuid, waar oprichter Andy Vanhoudt in zijn garage zijn eerste batches koffie brandde. Inmiddels is Andy’s Roasters uitgegroeid tot een naam die klinkt tot ver buiten de stad. Zijn aanpak is ongecompliceerd maar compromisloos: direct trade met kleine boeren, voornamelijk in Colombia, Rwanda en Ethiopië, en een lichte branding die de terroireigenschappen van elke boon naar voren laat komen.
“Wij willen dat je sinaasappel proeft als er sinaasappel in zit, geen bittere verbranding,” aldus Andy. De branderij levert aan verschillende Antwerpse koffiebars (zoals Kolonel, Caffenation en Maona), maar verkoopt ook rechtstreeks aan particulieren in hun flagshipstore in Antwerpen of via hun webshop.
MOK COFFEE (Leuven & Hasselt)
Wie al eens specialty coffee dronk in Brussel of Gent, heeft waarschijnlijk onbewust MOK geproefd. Deze Leuvense branderij, die werd opgericht in 2012 door koffievisionair Jens Crabbé is een pionier in Belgische third wave-koffie. MOK werkt uitsluitend met producenten die regeneratieve landbouw toepassen: agroforestry in Peru, droogbed-methodes in Rwanda, fermentatietechnieken in Honduras.
Bijzonder is hun focus op fermentatie en experiment. Sommige koffies krijgen een anaerobe fermentatie van 72 uur, wat leidt tot verrassende toetsen van wijn, tropisch fruit of zelfs balsamico. Mok brandt in Leuven, maar heeft een tweede bar in Hasselt en een groeiend netwerk van distributeurs in de EU. De barista’s worden opgeleid in hun eigen lab, en elk pak koffie wordt gelabeld met een branddatum, batchcode en flavor wheel.
