Tropische temperaturen, zon, dineren ‘al fresco’, barbecue. Zo zalig kan de zomer zijn. En daar past aioli zeker bij. Wij frissen al je kennis over deze Zuiderse knoflookmayonnaise even op. Gemaakt van slechts een paar ingrediënten combineert ze frisheid met de diepe, hartige kick van knoflook. Het resultaat is een zachte, fluweelachtige saus die alles wat je erin dipt, van brood en gegrilde groenten tot vis en zeevruchten, meteen een zonnige, zuidelijke flair geeft. Juist die balans tussen romigheid, frisheid en pittigheid maakt aioli onweerstaanbaar.
Piece of cake, maar dan met olijfolie en look
Aioli zou zijn oorsprong gevonden hebben in het Middellandse Zeegebied, met name in de Provence en in Catalonië. De naam zou van het Catalaans all i oli of het Provençaals alhòli komen, letterlijk ‘knoflook en olie’. Sommigen beweren zelfs dat de Romeinen dit lekker sausje al op het menu staan hadden. Oorspronkelijk bestond aioli uit niets meer dan fijngestampte knoflook en olijfolie die met veel spierkracht in een vijzel tot een dikke, emulsie-achtige pasta werd gedraaid. Provençaalse aioli wordt vaak gezien als de mildere, ‘toegankelijke’ versie. Ze bevat naast knoflook en olijfolie meestal eidooier om de emulsie makkelijker te laten lukken en heeft daardoor een romigere, zachtere textuur en is minder scherp in knoflooksmaak. Catalaanse aioli houdt vast aan het puristische principe, alleen knoflook en olijfolie (soms een beetje zout en citroensap, maar geen eidooier). De binding gebeurt puur door eindeloos wrijven en stampen in een vijzel, waardoor een intense, scherpe en licht bittere saus ontstaat met een krachtigere knoflookkick en een meer uitgesproken olijfolieprofiel.
Zo maak je het
Ingrediënten
- 4 teentjes knoflook, fijngehakt
- 200 ml extra vierge olijfolie
- 1 eidooier (optioneel)
- Zout
Bereiding
Begin met het pureren van de knoflook in een vijzel met een beetje zout tot het een pasta wordt. Voeg de eidooier toe als je deze gebruikt. Terwijl je constant roert, voeg je heel langzaam de olijfolie toe totdat je een dikke, romige emulsie krijgt. Proef en voeg indien nodig meer zout toe. Echte aioli moet rustig en met geduld worden gemaakt om te voorkomen dat de emulsie splitst. Als het toch splitst, kan je een beetje koud water of een ijsblokje toevoegen en verder kloppen tot het weer bij elkaar komt.
Same saus, andere vibe
Je kan ook wat variëren met het origineel. Een scheutje citroensap bijvoorbeeld geeft het geheel onmiddellijk iets fris en geraffineerd. Verschillende verse kruiden maken je aioli iets delicater en dieper van smaak. Denk aan peterselie, basilicum, munt of koriander. Ook saffraan is een optie voor wat extra gele kleur. Een iets pittiger resultaat bereik je door wat harissa of sambal toe te voegen maar wees voorzichtig dat het de delicate smaak niet overheerst. Kortom, de basis leent zich prima voor jou creatieve touch. Laat je gaan en geniet. Aioli past prima bij gegrilde of gebakken vis, schelpdieren, gegrilde groenten, aardappelen, vlees, brood en tapas, als dip voor stokbrood of bij burgers en sandwiches. Een echte zomerse, culinaire allrounder dus.
