Vraag aan elke culinaire liefhebber wat voor hem of haar het gele goud van Holland inhoudt, en het antwoord zal hoogstwaarschijnlijk zijn: ‘kaas’. Dé hoofdstad van de Nederlandse kaas is Gouda. Om de regio te promoten als kaasbestemming bij uitstek, werden er onder de gemeenschappelijke Cheese Valley koepel vier gemeenten ondergebracht in wat ontegensprekelijk geldt als het Groene Hart van Nederland. Alles over heerlijk Nederlandse kaas zie én proef je hier.
Tekst: Danny Verheyden
Bodegraven-Reeuwijk, Gouda zelf, Krimpenerwaard en Woerden: samen vormen deze gemeenten een waterrijk gebied dat je fietsend, wandelend of varend beleeft. Je gaat van stad naar dorp, van kaasboerderij naar plassen, en dit in een landschap van uitgestrekte veenweiden waarop het sappigste gras groeit en de koeien gulzig grazen. Het is de beste bodem zonder meer voor kaas en zuivel. Ambacht en ondernemerschap komen hier samen.
Vele variëteiten
Welke kazen vallen nu onder de Gouda noemer? Er zijn alvast variëteiten bij de vleet. “Goudse kaas heeft zelfs te veel variëteiten, en er zou binnen de sector meer werk gemaakt moeten worden van gradaties”, zo klinkt het bij kaasmakerij Reypenaer. “In supermarkten bijvoorbeeld zie je dat kazen er veel te jong aangeboden worden. De sector zou een systeem moeten uitwerken om het verschil tussen de vele variëteiten beter tot hun recht te laten komen bij de consument.”
Net zoals dat met mosterd uit Dijon kan, mag eigenlijk iedereen Gouda kaas maken. Enkel het merk ‘Gouda Kaas Holland’ moet in Nederland geproduceerd worden. Gouda is alvast dé regio in Nederland waar het meeste kaas geproduceerd wordt. Zelf teert Gouda nog steeds op de sfeer van de kaasmarkt die er elke donderdag doorgaat, en waar je de kaaspaus Leo Vergeer nog kan treffen. Eeuwenlang brachten de boeren uit de omliggende dorpen hun zelfgemaakte kazen naar Gouda. De kaasbrikken, de kaasjongens en -meisjes en de kazen zelf zijn een vestimentaire lust voor het oog. Op de kaasmarkt zie je de kaasboeren nog akkoorden sluiten op basis ‘van handje klap’. Voor de echte boerekazen, die met authentieke trekkers worden gebracht, kan je dan weer terecht op de kaasmarkt op het kerkplein van Woerden.
De meest cheesy ervaring
Wie het allemaal op een sportieve manier wil ontdekken, kan een fietstocht langs pittoreske dorpjes tussen Gouda en Rotterdam uitproberen. Bijzonder zijn de oude boerderijen waar je vanzelf langs wordt geleid. Je kan er de streek letterlijk proeven in knusse boerderijwinkels zoals De Krimpenerwaard.
Wie alles over Goudse kaas te weten wil komen, kan daarvoor terecht in de Gouda Cheese Experience, een kaasmuseum dat opgetrokken werd in een oud en mooi bioscoopgebouw in hartje Gouda en waar je op een interactieve manier, met veel audio en video, kennis kan maken met het goudgeel universum en het oude kaasambacht. Ook de Gouda Cheese App is een aanrader. Je krijgt er ook een vragenlijstje mee op basis waarvan je na het bezoek een attest van kaasmeester kan ontvangen.
Gek op kaas
Overigens zijn en blijven Nederlanders met een jaarlijkse consumptie van 130 liter melkproducten per persoon per jaar stevige zuivelgebruikers. Bovendien worden er per seconde twee Goudse kazen geëxporteerd.
Wist je overigens dat een Goudse kaas in de vorm van een wiel tot wel 16 kilo kan wegen? En dat er in Cheese Valley 30 miljoen kilo kaas ligt te rijpen? Voor een overzicht van alle activiteiten, events wandel- en fietsroutes, musea en van kaasboeren en –winkels, surf naar cheesevalleyholland.com. Voor meer info over de bestemming, surf naar welkomingouda.nl.
En: dat is nog niet alles, want Gouda is ook de hoofdstad van die andere Nederlandse specialiteit, zijnde stroopwafels. Maar dat is een ander verhaal…
